Jest to książka obrazująca życie mieszkańców Warszawy podczas powstania w 1944 r. z wieloma odwołaniami do rzeczywistości przedwojennej, czasu wojny w ogóle, a także życia już powojennego. Opis tej historii jest bardzo indywidualny. Oznacza to, że nie znajdziemy w Pamiętniku... wielu dat, konkretnych wydarzeń historycznych, informacji wojskowych, rozkazów, decyzji, dokumentów.

Od blisko pięciu lat Polska znajdowała się pod okupacją niemiecką, jej ludność była prześladowana, zabijana i zmuszana do niewolniczej pracy, okupacyjne oddziały niszczyły wszelkie przejawy polskiej kultury i historii. Polacy nie byli jednak bezczynni. Pozostające w ukryciu oddziały Armii Krajowej czekały na rozkaz rozpoczęcia powstania, wypatrując z niecierpliwością chwili, w której istniałyby szanse na nawiązanie walki z osłabioną armią niemiecką. Wydawało się, że odpowiedni moment nadszedł w lipcu 1944 r., gdy wojska radzieckie ruszyły z ofensywą na wschodnich ziemiach II Rzeczypospolitej. Powstanie warszawskie, rozpoczęte 1 VIII 1944 r., początkowo osiągnęło pewne sukcesy, ostatecznie jednak upadło wskutek przygniatającej przewagi wojskowej przeciwnika, braku znaczącego wsparcia sojuszników zachodnich i w obliczu obojętności wojsk radzieckich.

Lektura książki Wacława Zagórskiego była przeżyciem niezwykłym dla mnie. W moim przekonaniu "Wicher wolności“ jest najlepsza obok "Przemarszu przez piekło“ Stanisława Podlewskiego książką o Powstaniu Warszawskim.(.)Było w tym wszystkim coś conradowskiego, cos z wierności do końca raz wytkniętemu celowi. Największe wrażenie zrobiły na mnie ostatnie kartki powstańczego kalendarza, kiedy determinacja walczących rośnie i twardnieje w obliczu zbliżającej się klęski. Teraz rozumiem lepiej, dlaczego komuniści po wojnie zaczęli dzieło zniesławienia Armii Krajowej.“Gustaw Herling-Grudziński